Beslenmeyle İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar

Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyetetik Merkezi Diyetisyeni Banu Özbingül Arslansoyu, sağlıklı beslenme konusunda daha çok prim yapan asılsız haberlerin gündeme gelmesiyle doğru bilinen birçok yanlışın ortaya çıktığını, kişilerin bazen doğru bilinen bu yanlışlarla gereksiz kısıtlamalara gidebildiğini, durum böyle olunca da sağlıklı beslenmenin kişilerin gözünde büyüyebildiğini ifade ederek, beslenmede doğru bilinen yanlışlarla ilgili açıklamalarda bulundu.
Arslansoyu, doğru bilinen yanlışları şöyle sıraladı:
1- Zeytinyağı kilo aldırmaz
Akdeniz diyetinin temel kaynağını oluşturan zeytinyağının düzenli tüketimi, insan sağlığı üzerine çeşitli yararlar sağlamaktadır. Ancak 5 gram yağ 45 kalori iken, 5 gram et 12 kaloridir. Yani yağlar diğer makro besin öğelerine göre daha fazla kalori içerir ve şu bir gerçektir ki, yağın zeytinyağı mı, yoksa başka bir yağ çeşidi mi olduğunun kalori açısından pek bir önemi yoktur. Dolayısıyla hangi yağ çeşidi olursa olsun, gereğinden fazla tüketmek kilo olarak kişiye geri dönmektedir. Dolayısıyla zeytinyağı tüketiniz ancak bol bol değil, kararında tüketiniz.
2- Aç karnına sıcak limonlu su içmek yağları eritir
Bir kalıp yağa limon damlatmak nasıl ki yağı eritmiyorsa, içeceğiniz limonlu karışım da yağlar üzerinde direkt bir etki oluşturmayacaktır. Sıcak su soğuk suya göre mideyi daha geç terk eder, dolayısıyla geçici bir tokluk sağlar. Sabahları limonla tatlandırıp tüketeceğiniz ılık su ile gün içerisinde daha az atıştırma gereği duyabilirsiniz. Bunun dışında yağlarınızın erimesi gibi mucizevi bir etki beklemeyiniz.
3- Akşam saat 6dan sonra hiçbir şey yenilmemelidir
Bu cümle “Gece yatmadan 2 saat önce son öğününüzü tüketiniz” diye değiştirilirse anlamlı hale gelecektir. Ancak şu da bir gerçektir ki, yemek saatiniz pek de ilaç saatleriniz gibi olmazsa olmaz değildir. Çünkü hayatın gerçekleri herkes için belirli günlerde farklı bir yemek saati oluşturmaktadır. Yatmadan 2 saat önce en son öğününüzü tüketmek, sabah açlıkla uyanmanıza engel olacak ve sizi rahatsız etmeyecek en doğru seçimdir.
4- Günde tek öğün yemek yerseniz kolayca kilo verirsiniz
Uzun süren açlıklardan sonra bir şeyler yenildiği zaman vücut savunmaya geçmekte ve “Tekrar aç kalırsam depoladığım enerjiyi kullanırım” mantığıyla yenileni depolamaktadır. Ramazan aylarında metabolizmanızın yavaşlayıp kilo almanıza sebep olması buna verilebilecek en güzel örnektir. Azar azar ve sık sık bir şeyler yemek hem acıkma duygunuzu bastırır hem daha az/kontrollü yemenizi sağlar hem de metabolizmanızın hızlanmasına yardımcı olur.
5- Ekmek yemek kilo aldırır
Ekmek sofraların baş tacı ve en temel enerji kaynağıdır. Gereğinden fazla tüketeceğiniz her gıda size nasıl kilo olarak geri dönecekse, fazla tüketeceğiniz ekmek de size kilo olarak geri dönecektir. Bir dilim ekmek 70 kaloridir ancak ekmeğin yağa ya da yemek suyuna bandırılmasıyla kalori iki, hatta üç katına çıkabilmektedir. Ekmek tüketmemek yerine, ekmeğin miktarına ve yanında tükettiğiniz gıdalara dikkat etmeniz doğru bir yaklaşım olacaktır.
6- Esmer şeker kilo aldırmaz
Aslında esmer şeker ile beyaz şekerin kalori içeriği aynı, besin içerikleri farklıdır. Beyaz şekerin besin içeriği sıfır iken, esmer şeker içerisinde, az miktarda bitkisel protein, potasyum, magnezyum, kalsiyum, demir, sodyum, fosfor, B12 vitamini, kolin ve niasin barındırır. Buna rağmen esmer şekerin beyaz şekere göre pek de bir üstünlüğü yoktur. Şekeri hayatınızdan tamamen çıkartmak, sağlıklı yaşam konusunda atacağınız en önemli adım olacaktır.
7- Protein diyetleri ile zayıflamak sağlıklıdır
Protein diyetleri son zamanlarda çok popüler olmuştur. Çünkü uzun süren sindirimleriyle proteinler hem tokluk sağlar hem de metabolizmayı daha hızlı çalışmaya zorlar. Ancak uzun süre uygulanan yüksek proteinli diyetler besin öğesi yetersizliklerine, karaciğer ve böbreklere aşırı yük binmesine, kan yağlarında artışa ve daha pek çok benzer sağlık problemine yol açabilmektedir. Kilo kaybetmek uğruna sağlığınızı bozmak hayati tehlikelere yol açabilmektedir. Bu yüzden bu gibi tek tip beslenme modellerinden uzak durmalı, sağlıklı beslenmeyi kendinize ilke edinmelisiniz.
8- Termal eşofmanlar zayıflatır
Ne yazık ki sıcak ortamlarda terleyerek kaybedilen, yağ değil sudur. Zayıflamadaki amaç, yağsız vücut kütlesinden su kaybı yerine, yağ kitlesinden yağ kaybı olmalıdır. Çünkü sağlığınızı tehdit eden yağlardır. Ter ile vücuttan toksinleri de atarsınız. Ancak toksinlerin yanında yaşamınızda çok önemli görevleri olan minerallerin kaybını da hızlandırırsınız ve ne yazık ki bunu gün içerisinde hemen yerine koyamazsınız. Bu nedenle çok yorgun ve bitkin olursunuz. Vücuttaki su kaybını çoğaltmak yerine, azaltmak yöntemlerini uygulamalısınız.
9- Balık ve yoğurdu beraber yerseniz zehirlenirsiniz
Balıkta ve yoğurtta histamin adı verilen bir protein bulunmaktadır. Balık bayatladıkça içerisindeki histamin miktarı artmaktadır. Bayat balıkla tüketeceğiniz yoğurtla vücudunuza fazla miktarda histamin almış ve histamin zehirlenmesiyle karşı karşıya kalmış olursunuz. O yüzden taze balık tüketmeye dikkat ediniz.
10- Çay, kahve ve kola suyun yerini tutar
Çay, kahve ve kola gibi içecekler içerdikleri kafein sebebiyle diüretik etki göstermekte, yani vücuttan su atımına yol açmaktadırlar. Kolayı hayatınızdan çıkarmak, çay ve kahve sayısını azaltmak, sağlıklı beslenmede atacağınız önemli adımlardan biridir.