(Özel) Yarım Asırlık Saz Ustası

Karadeniz denildiğinde ilk akla gelen enstrüman kemençe olsa da saz da önemli bir yer tutuyor. Giresunun en yaşlı saz yapım ustası olan Rüştü Ünlü 50 yılı aşkın zamandır bu mesleği sürdürürken ilk sazını ise 10 yaşında tornavida ile yaptığını söyledi.
Giresunun doğusuna doğru gidildikçe Görele, Eynesil, Çanakçı ilçelerinde düğün ve eğlencelerde kemençe ön plana çıkarken, Giresun merkez dahil diğer ilçelerinde ise sazın daha çok yer aldığı ifade ediliyor. Giresunda enstrümanların ustalarının da buna göre mesleğe yöneldiği görülüyor. Görele başta olmak üzere kemençenin ön planda olduğu yerlerde kemençe, Giresun merkezde ise saz ustaları yetişiyor.

Yarım asırdır saz yapıyor
Giresun merkezde atölyeye çevirdiği küçücük dükkanında 50 yıldır saz yapan Rüştü Ünlü de bu ustalardan biri olarak, ilerleyen yaşına rağmen mesleğini sürdürüyor. Giresunun en yaşlı saz ustası olan Rüştü Ünlü mesleğe henüz 10 yaşlarındayken meraklandığını ifade ederken, ilk sazını ise tornavida ile yaptığını söyledi.
Bugüne kadar bini aşkın saz yaptığını kaydeden Rüştü Ünlü, “Henüz çocuk yaşlarındayken komşumun evinde bir bağlama gördüm. Bu bağlamadan ben de yapabilir miyim diye merak ettim. Daha sonra bulduğum bir ağacı uygun hale getirdikten sonra tekne içerisini ise tornavida ile aylarca uğraşarak boşalta bildim. Sonunda ise sazı kendime göre yapmayı başardım. O günden sonra ise bu mesleği yapmaktayım dedi.

“İyi bir saz oyma olmalı”
İyi bir sazın özelliklerini de anlatan Ünlü, “Bir çok ağaçtan saz yapılıyor olsa da bana göre en iyi saz dut ağacından olmaktadır. Dut ağacının tınısı daha iyidir. Sesi daha tok çıkmaktadır. Ayrıca sazın teknesinin oyma olması da yine en iyi özelliklerinden biridir. Son yıllarda endüstrileşen saz yapımında tekneleri yapraklama dediğimiz şekilde yapıştırmayla yapılmaktadır. Belki bu yapıştırma yapraklama saz daha ucuz olabilir fakat bu sazlar asla oyma sazın yerini tutmaz. İyi bir saz alınacaksa bu oyma saz olmalıdır ifadelerini kullandı.

Giresunun doğusunda kemençe, batısında saz etkili
Karadenizde enstrüman denildiğinde kemençe akla gelse de sazın ayrı bir yeri olduğunu da anlatan Ünlü, “Giresundan doğuya doğru gittikçe özellikle Görele taraflarında kemençe ve kemençe yapım ustaları ön plana çıkmaktadır. Ancak Giresun merkez ve diğer ilçelerde saz daha çok tercih edilir. Son yıllarda Dereli ilçesinde kemençecilerin yetiştiğini görmekteyiz. Ama yine de Giresunun doğu tarafında düğün ve eğlencelerde kemençe, merkez ve batı taraflarında ise saz daha çok etkili enstrümanlardandır” dedi.